Mobiele app
Download de TAEMio mobiele app voor iOS of Android en ga meteen aan de slag!
TAEMio blog
Geplaatst op 4 oktober 2023 door Geertje Dam
Wat als je “slechtste” … je slechtste kant leidt tot succesvolle resultaten? (Opmerking: “de slechtste” is spreektaal en betekent de beste in iets – gebruikt als compliment). Giftige jij, stoere jij.. een sluipend gif dat in je aderen sijpelt.
Is mijn post een ode en eerbetoon aan de duistere en krankzinnige kant? Gaat het over hoe je mensen kunt selecteren en detecteren die bereid en in staat zijn om ethische grenzen te overschrijden of andere giftige gedragingen te vertonen? Gaat deze post over voorspellen in welk team een griezelige stam zal vormen? Of over hoe de wereld te genezen, psychologische veiligheid voor iedereen? Diversiteit op een ander niveau? Psychometrische targeting? Alles is mogelijk, jij beslist hoe je met deze levensrealiteit omgaat.
In deze post presenteer ik de duistere kant van mensen, de extremen van de ‘lichte kant’ beschreven in het Corporate Identity Model ontwikkeld door People & Analytics. Het is een raamwerk van de realiteit en diversiteit van mensen, de duisternis in genie, het succes van waanzin, de negatieve uitschieters, of giftige mensen.
Voel je je gestrest? Ontspan: de meesten van ons zijn gewoon gemiddeld. Slechts een klein percentage is een positieve uitschieter, een ster, die een hoger percentage gewaardeerde uitkomsten in bedrijven creëert. Een ander klein percentage wordt gezien als een negatieve uitschieter of giftig. Zowel positieve als negatieve uitschieters hebben ripple-effecten op uitkomsten en cultuur.
De ‘negatieve’ uitschieters vertonen wat moralisten of de samenleving mogelijk hoogst negatief gedrag noemen, zoals agressie, intimidatie, dominantie, intimidatie en manipulatie (en het maskeren of niet, met charme, stilte…). Deze toxiciteit kan een hele afdeling infecteren en zelfs de ‘gemiddelde mensen’ corrupt krijgen, die op dezelfde giftige manier handelen met een 46% hoger risico om ontslagen te worden voor het vertonen van giftig gedrag. Het volgen van negatieve uitschieters is dus blijkbaar aantrekkelijk en corrupt, maar als je (naïef) met honden gaat liggen, sta je op met vliegen.
Onderzoek toont aan dat wanneer een giftig persoon weggaat of wordt beëindigd, het risico op voortgezet giftig gedrag onmiddellijk stopt. Dit is interessant, vanwege een dilemma. Het dilemma is: giftige werknemers zijn productiever dan gemiddelde werknemers. Onderzoek toont aan (Gino en Ariely (2012) en Frank en Obloj (2014)) dat er een potentieel trade-off is bij het in dienst nemen van onethische mensen (de charmante donkere drie-eenheid) die bereid zijn om de regels te buigen en te breken, mensen.. of zichzelf en uitblinken in werkprestaties, tegen elke prijs…
“Iedereen ziet wat je lijkt te zijn, weinigen ervaren wat je werkelijk bent.” (Machiavelli)
Hun succes verklaart hoe giftige werknemers kunnen volhouden of een organisatie kunnen leiden. Er is natuurlijk nog een andere belangrijke voorspeller die ons vertelt hoe slim of dom je giftige gedrag kan zijn, genaamd IQ (bijv. ‘de hersens’ achter een operatie zijn).
Waarom deze focus op personen en niet op de omgeving? Een Harvard-studie toont aan dat 70% van de verklarende kracht bij het onderzoeken van giftig gedrag en het daadwerkelijk ervoor ontslagen worden, afkomstig is van de persoon vs 30% van de situatie of omgeving.
We kennen allemaal de verhalen en waarschuwingen voor de Haaien in de Verkoop, Narcistische Bazen, en de Psychopathische Bestuursleden, en hoe sommige mensen lijden en/of profiteren van hun meedogenloze risicogedrag of dominante machtsvertoon.
Ja, ze nemen risico’s en zijn extremer. Maar -“het veilig spelen, geen risico nemen is waarschijnlijk het gevaarlijkste dat je kunt doen in de huidige snel veranderende en zeer concurrerende zakelijke omgeving” (-Seth Godin-). ‘Negatieve’ uitschieters hebben iets intrigerends. We benaderen ze met een dubbele standaard. Zolang ze succes hebben (of macht bezitten), zijn wij (mensen) bereid hun waanzin of zelfs destructieve stoornissen te accepteren.
Deze mannen hebben geen introductie nodig, geen van hen zijn beroemde seriemoordenaars (bij ons bekend) of artiesten, hun verhalen komen neer op één ding: ze leiden een succesvol bedrijf en tegelijkertijd zijn ze (sommigen meer structureel dan anderen) enorme eikels, met een compulsieve drang om het te laten gebeuren, het risico te nemen en vaker te slagen dan te falen. Geen vooruitgang zonder wrijving, geen Yin zonder Yang.
Wat dacht je van de doelloze en onverschillige, de zogenaamde ‘laissez faire’-mensen die geen eigen mening hebben en onkritisch zijn. De traag lethargische, de onvolwassen roekeloze schurken, die nooit op het juiste spoor blijven (impulsief kiezen voor plezier en directe voldoening) nooit gefocust zijn, waardoor je bedrijf afdwaalt. Of de dwangmatige liefhebbers van detail, om nog maar te zwijgen van de zelfingenomen vermijders, soms door anderen gezien als (waarschijnlijk?) slim, omdat ze altijd lijken te luisteren….. Of iets meer in de open… de drama queens; de uitdagende uitdagers; de onderdanige deurmatten die erop gebrand zijn te behagen of passief agressief te zijn… onze overbeschermende witte ridders (meestal vrouwen), die ons allemaal redden (van jou… donkere drie-eenheidshaai ;)) en zich voeden met hun ‘witte ridder syndroom’. Vergeet de conservatieve en gesloten mensen niet die elk nieuw initiatief stoppen, jouw afdeling ervan weerhouden nieuwe dingen te proberen of te innoveren, of zelfs interessante fusies of overnames stiekem saboteren.
En vergeet onze Gewone Jan en Gemiddelde Joes niet, sommigen van hen zijn bedrieglijke glibberige alen, behoedzame lafaards die het veilig spelen… hun principeloze, ondoorgrondelijke, berekenende en stiekem bedrieglijke karakter verbergen.
Ik heb ze allemaal gezien, daarom vind ik dit overzicht zo verfrissend menselijk!
Herken je er een paar of hoe ze je bedrijfscultuur en team beïnvloeden? Wil je weten hoe je sommige gedragingen kunt aanpakken of wat de impact is van (giftig) leiderschap?
Zou je meer sterren inhuren, of het inhuren van giftige werknemers vermijden? Weet eerst wat hun afweging is.
Voor het geval je je afvraagt: waar gingen de Glibberige Alen heen in dit overzicht? Ze verbergen zich toepasselijk in het gemiddelde midden, wachtend op welke ‘stroom’ te volgen, sommige mensen noemen hen diplomaten.
People & Analytics ontwikkelde de duistere kant van het Corporate Identity Model; een raamwerk van de Big Five-persoonlijkheid, waar de ‘donkerdere’ extremen elkaar ontmoeten. Een complexe combinatie van de 5 persoonlijkheidstrekken Extraversie, Zorgvuldigheid, Inschikkelijkheid, Neuroticisme en Openheid. Sommige combinaties zijn meer (on)gezond voor jou en anderen, maar hé, dat ligt in het oog van de waarnemer en de definitie van succesvol en waardevol voor de samenleving.
Opmerking: Sommige extreme gedragingen kunnen het potentiële risico hebben van een Persoonlijkheidsstoornis (PD) of andere mentale gezondheidsproblemen. Een persoonlijkheidsstoornis is een type geestelijke stoornis waarbij je een star en ongezond patroon hebt van denken, functioneren en gedragen. Als je enige tekenen of symptomen van een persoonlijkheidsstoornis hebt, praat dan met iemand die je vertrouwt, je arts of een geestelijke gezondheidswerker. Onbehandeld kunnen persoonlijkheidsstoornissen aanzienlijke problemen in je leven veroorzaken die zonder behandeling erger kunnen worden. In sommige gevallen realiseer je je misschien niet dat je een persoonlijkheidsstoornis hebt, omdat je manier van denken en gedragen voor jou natuurlijk lijkt.
Over de auteur
Geertje Dam is een arbeids- en organisatiepsycholoog en is de oprichter van TAEMio. Ze is geïntrigeerd door het werken met extremen, de extremen in mensen – de 'Top Performers' en de 'Toxische', Succes en Falen. Het samenstellen van topteams, het voorspellen van risico's en succes. Inzicht krijgen in het 'waarom' als het gaat om mensen en prestaties is haar (data-gedreven) focus.
4 oktober 2023 door Geertje Dam
3 oktober 2023 door Geertje Dam
3 oktober 2023 door Geertje Dam
21 september 2023 door Geertje Dam
Gerelateerde artikelen
Geplaatst op 3 oktober 2023 door Geertje Dam
Het creëren van succesvolle functiewisselingen binnen een bedrijf is meer dan een HR-taak; het is een gezamenlijke reis naar het bouwen van een team waar ieders vaardigheden en persoonlijkheden …
Lees meerGeplaatst op 3 oktober 2023 door Geertje Dam
In de voortdurend veranderende wereld van werk en leven wordt het vermogen om je aan te passen aan veranderingen hoog gewaardeerd. Hoewel de wetenschap van persoonlijkheid misschien niet het …
Lees meerGeplaatst op 21 september 2023 door Geertje Dam
Het overtuigen van (oudere) sceptische individuen om de digitale wereld een kans te geven kan een uitdaging zijn. In deze blog bieden we een beknopte gids over hoe je kritische, cynische en meer …
Lees meerDownload de TAEMio mobiele app voor iOS of Android en ga meteen aan de slag!